Σκάκι της ζωής: Ποιος παίκτης αόρατος κινεί τα μαύρα;

 

Τοπία της Νύχτας

Τώρα πια έχω αλλάξει σύστημα, τρόπο και συμπεριφορά. Δεν εξηγώ πλέον, όσο κι αν αυτό με ζημιώνει. Έκοψα επιτέλους αυτή τη βλαβερή για την ψυχή συνήθεια. 

Όσο ειλικρινέστερος είναι ο σύντροφος, τόσο αυξάνεται η προθυμία για συναισθηματική επένδυση, λένε οι σοφοί φιλόσοφοι. Εσύ βέβαια, πάντα είχες και έχεις την τάση να γράφεις τους σοφούς φιλοσόφους στα παλιά σου τα παπούτσια. 
Όσο για μένα, οι αρέσκειες τού οποιουδήποτε ήταν απολύτως σεβαστές.

Από την άλλη πλευρά, το ψέμα ή το θεωρούμενο ως ψέμα αυξάνει τη διάθεση για επιβολή ορίων, για επανάκτηση της αυτονομίας και για διατήρηση των προνομίων της ελεύθερης ζωής.

Μετά από όλα αυτά τα θρυλούμενα, ίσως και διηγούμενα, πρέπει να ηρεμήσω, να πάρω αποστάσεις από τις εξελίξεις και από σένα, να διεκδικήσω χρόνο μόνο για μένα, να σκεφθώ τι επιτέλους θέλω από την ζωή μου. Μου το χρωστάω αυτό. 

Εσύ από καιρό τώρα με χειρουργείς κανονικά και οι εμμονές σου περισσεύουν. 
Είπες ότι βλέπω, πως εσύ είσαι η τελευταία σύνδεσή μου με τον κόσμο, ότι φοβάμαι μήπως χάσω τη γέφυρά μου αυτή. 

Θυμάμαι ότι σε είχα ρωτήσει: Αν εγώ βρω τη δύναμη να γκρεμίσω τη γέφυρά μου, εσύ θα βρεις τη δύναμη να μη ξεκόψεις από μένα;   

Από τότε και μετά, ακόμη και ο Σίσυφος θα σε ζήλευε για την εμμονική επιμονή σου. Όλη η συμπεριφορά σου έγκειται στο να καταστρέφεις. Να σπάζεις συνδέσμους και να κόβεις δεσμούς.

Οι άνθρωποι έχουν την τάση να απομακρύνονται, από όσους νομίζουν ότι δεν συνεργάζονται μαζί τους ή παρακρατούν πληροφορίες για τον εαυτό τους. 
Το ψέμα, όταν γίνει πιστευτό ότι υπάρχει, δημιουργεί συνθήκες υπόγειου ανταγωνισμού και έλλειψης ικανοποίησης, που κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, θα οδηγήσουν στην αποξένωση. 
Ταυτόχρονα, η επικοινωνία γίνεται χάλια, γιατί η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια έχουν πιάσει ταβάνι. 
Στον αντίποδα, θυμάσαι με πόση χαρά επισήμαινες συχνά - πυκνά ότι εμείς οι δύο δεν ανταγωνιζόμασταν καθόλου ο ένας τον άλλο και ότι η επικοινωνία μας ήταν σωστή, θερμή και ειλικρινής; Πανίσχυρη δύναμη η αυταπάτη.

Όλες οι σκέψεις μου στέκουν εδώ σαν το Τραίνο στο Ρουφ το καλοκαίρι. Γεμάτες χρώματα και αφίσες απ’ έξω, άδειες και σκοτεινές από μέσα... 

Το βράδυ με βρήκε να γυρίζω γύρω-γύρω από το άγαλμα του Βενιζέλου, εκεί στο πάρκο του Μεγάρου Μουσικής. Με μια διαρκή πυρετώδη προσπάθεια να επιταχύνω τον ρυθμό μου. Έχουν περάσει ώρες αλλά τίποτα δεν γίνεται. Η Σκύλλα του μυαλού καταβροχθίζει κάθε λογική αναδρομή και κάθε προσπάθεια αυτοπροστασίας.

 

Όλοι προχωρούν ή έτσι πιστεύουν, σε ευθεία γραμμή και κίνηση. Πιστεύουν ότι η πορεία τους στην ζωή είναι εξελικτικά προς τα μπροστά. Στην πραγματικότητα διαγράφουν κύκλους, άλλοι μεγαλύτερους και άλλοι μικρότερους. 

Σαν σβούρες γυρίζουν όλοι, και κανείς δεν το παίρνει είδηση. Μόνο μερικοί δικοί μας, κυνηγοί οραμάτων και οπτασιών, το ψυχανεμίζονται αυτό.

 

Εσύ όμως με βοήθησες πολύ σ’ αυτό το σημείο. Με έκανες να καταλάβω και να μη θέλω πια να ζήσω την ζωή μου κάνοντας κύκλους. Τώρα βρίσκω το θάρρος να μπω μέσα στον κύκλο μου και προσπαθώ να τον αντιμετωπίσω, παρ’ όλο που βρίσκομαι ακόμη περίπου στη μέση, στην περιφέρεια. 

Δεν μπορεί, κάποτε θα φτάσω και στο κέντρο.

Σύμφωνα με στατιστικές, τα περισσότερα ψεύδη εκστομίζονται, από φόβο μήπως ένα γεγονός πραγματικό ή φανταστικό ή κάποια πράξη που τελέσθηκε πραγματικά ή φανταστικά, διαταράξει τη γαλήνη της σχέσης. 
Εάν ο σύντροφος είναι επικριτικός, ελεγκτικός και καχύποπτος, τα πράγματα χειροτερεύουν σε μεγάλο βαθμό. 

Μάλιστα η χρησιμοποίηση ψεμάτων μπορεί να ενισχυθεί από το γεγονός τής υπερβολικά σφοδρής αντίδρασης του άλλου, που είναι τόσο εριστικός, ώστε ο φόβος και το άγχος παγιώνουν την πεποίθηση τού μη εριστικού συντρόφου, πως ένα ψέμα είναι πιο συμφέρον από τη διένεξη.
Έχει παρατηρηθεί ότι οι τεχνικές παραποίησης της πραγματικότητας από τον φυσιολογικό και μη εριστικό σύντροφο με το πέρασμα του χρόνου γίνονται ολοένα και πιο σωστές και εμπεριστατωμένες, ανάλογα με τον βαθμό αντίδρασης του εριστικού συντρόφου και την καθημερινή εμπειρία.

Οι φραστικές αλληλεπιδράσεις του ζευγαριού κατατάσσονται σε συγκεκριμένες κατηγορίες. Σε πληροφορίες για τα συναισθήματα, για την εξουσία στην σχέση ως συστηματική επιρροή, για πόρους (υλικούς ΚΑΙ πνευματικούς), για επίλυση διαφόρων προβλημάτων της καθημερινότητας, για την σεξουαλική δραστηριότητα, για τους παρελθόντες εραστές, για διαδικασίες διεκπεραίωσης, για τις σχέσεις τού μη εριστικού συντρόφου με άλλα πρόσωπα, για γενικό σχολιασμό γεγονότων, για λανθασμένη αντίληψη τού ζηλεύοντα συντρόφου περί των απόψεων τού μη εριστικού για τα Γράμματα και τις Τέχνες, και τέλος γι’ αυτόν τον ίδιο τον σχεδιασμό της κοινής ζωής τους. 

Στο Λύκειο ήμουν πάντα ο mr Perfect. Χειριζόμουν τη γλώσσα τόσο σωστά, που ο φιλόλογός μου είχε γίνει για ένα μάταιο διάστημα επιθεωρητής Μαιγκρέ, για να ανακαλύψει ποιος μού έγραφε τις αναλύσεις των μεγάλων λογοτεχνικών κειμένων. Κάποια στιγμή κουράστηκα από αυτή την κατάσταση και άρχισα να κάνω επίτηδες λάθη. Η γριά αλεπού όμως πήρε στροφές και δεν ξεγελάσθηκε. Με έπιασε μια φορά στο προαύλιο του σχολείου, μου έδειξε τον Ταΰγετο και μου είπε: Όταν το βουνό αυτό χάσει την περηφάνειά του, τότε κι εσύ θα ξεχάσεις να μιλάς και να γράφεις σωστά. 

Κάποια στιγμή έφυγα κι εγώ με την σειρά μου από την Ελλάδα. Εκεί έξω, ανάμεσα στα άλλα, αποφάσισα να μη χάσω το χάρισμά μου, να καλλιεργήσω τις όποιες δυνατότητές μου, και να μάθω να μιλώ σωστά και να γράφω σωστότερα. Ξέρω λοιπόν βαθιά μέσα μου πως ούτε στις λέξεις ούτε στις πράξεις υπήρξα ποτέ ψεύτης, ουδέποτε, και ας παρεξηγήθηκα, και ας κατηγορήθηκα άδικα στην σκέψη, και ακόμη περισσότερο στα λόγια. 

Έρχομαι λοιπόν τώρα να δηλώσω ότι δεν υπάρχουν λέξεις φοβερές και τρομερές. Υπάρχουν άνθρωποι φοβεροί και τρομεροί, υπάρχουν σκέψεις φοβερές, υπάρχουν παρενέργειες των σκέψεων φοβερές, υπάρχουν συμπλέγματα φοβερά, υπάρχουν ασθένειες φοβερές, οι λέξεις όμως δεν είναι παρά λέξεις, είναι δηλαδή ο τρόπος της έκφρασής μας. 

Ο τρόμος μας για μερικές από αυτές δεν φανερώνει τίποτα άλλο παρά τον απερίγραπτο τρόμο, που μας προκαλεί και φέρνει στο συνειδητό μας η πραγματικότητα, την οποία υποδηλώνουν.

Το ψέμα είναι μία τέχνη και τεχνική, που μαθαίνεται από την ηλικία των έξι μηνών. Για τα παιδιά είναι πολύ εύκολο να αποφύγουν την τιμωρία διά της πλαγίας αυτής οδού, παρά να πουν αλήθεια, και να πληγωθούν ή να πληγώσουν κάποιον. 
Σήμερα οι ψυχολόγοι είναι πεπεισμένοι, ότι τα ψέματα στην πραγματικότητα κάνουν καλό στις σχέσεις, όταν υπάρχει εχέφρων χειρισμός τους. Διαχωρίζουν και διαφυλάσσουν την ερωτική σχέση από τις αναπόφευκτες αρνητικές σκέψεις, διατηρούν ένα μέρος της αυτονομίας της προσωπικότητάς μας σε καταστάσεις, που αυτή φυσιολογικά, εκουσίως και άνευ όρων παραδίδεται στο υποκείμενο του πόθου μας, και παρέχουν την απαραίτητη ένταση, η οποία κεντρίζει και αναβαθμίζει το ενδιαφέρον. 


Αντίθετα, η αποκάλυψη μιας ανούσιας αλήθειας κλονίζει και προκαλεί τριγμούς, που πρέπει να διευθετηθούν άμεσα, ειδάλλως προσλαμβάνουν ανεπιθύμητες και σε πολλές περιπτώσεις μοιραίες διαστάσεις για αυτή την ίδια την ερωτική σχέση.

Τα πολλά εφιαλτικά όνειρά μου δεν έχουν θέση στην ιστορία αυτή. Ίσως βρουν ταιριαστή θέση σε μια άλλη ιστορία. 
Στα πιο όμορφα από τα καλά μου όνειρα φαντάζομαι τα κεφάλια μας να γέρνουν τρυφερά το ένα προς το άλλο, αποκαμωμένα από έρωτες πιο ολόψυχους ακόμη και από το φιλήδονο φεγγάρι που έλουζε το κρεβάτι σου, και ξεθεωμένα βαθιά από αξεδίψαστα φιλιά. 
Βλέπω δυο ερωτευμένα κεφάλια, που γέρνοντας, αγγίζουν το ένα το άλλο με αισθαντική και ανείπωτη στοργή, και προσπαθούν να δώσουν ένα τέλος σε αυτή την τυραννία της απόστασης, που μπήκε ανάμεσά μας και μας χωρίζει.
Έξω ψιλοβρέχει ξανά. 
Μια ακόμη νύχτα μουσκεμένη 
με όνειρα, 
με φευγαλέα μέσα στα σύννεφα κατακόκκινα φεγγάρια, 
με σκέψεις, και 
με οξυμένα σαν νύχια αίλουρου συναισθήματα ευεξήγητου παράπονου, 
μού ψιθυρίζει χωρίς κανένα οίκτο στο αυτί, 
πως ούτε και απόψε πρόκειται να έρθεις...
  

Σκάκι της ζωής:
Ποιος παίκτης αόρατος
κινεί τα μαύρα; 

(Γιώργος Σεφέρης.
Ένα "αστείο" ποίημα.
Ένα χάι-κού.)