Εάν θέλεις να βοηθήσεις την αλήθεια, πρέπει να γίνεις φίλος της ψευτιάς.
(Παροιμία των Ασσυρίων).
Εκείνος που είναι πρόθυμος να δίνει όρκους, είναι έτοιμος και να λέει ψέμματα.
(Παροιμία των Άγγλων).
Η αλήθεια υπάρχει. Το ψέμα πρέπει να εφευρεθεί.
(Παροιμία των Κινέζων).
------------
Οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πουν ψέμματα, έχουν άμεση σχέση και εστιάζονται στο άτομο τους.
Το κύριο μέλημά τους, που τους οδηγεί στην τακτική της παραπλάνησης, είναι η προστασία της εικόνας και της αξίας (υπαρκτής ή ανύπαρκτης) του ατόμου τους, καθώς επίσης και της αυτοεκτίμησης τους.
Η συγκριτικά καλλίτερη απόδοση του άλλου, μειώνει τη δημόσια εικόνα τού ψευδόμενου και τις υπάρχουσες γι' αυτόν δημόσιες εντυπώσεις.
Ταυτόχρονα, στον εσωτερικό του κόσμο, η καλλίτερη απόδοση του άλλου απειλεί άμεσα την αυτοεκτίμηση του.
Το ψέμμα λοιπόν έρχεται ως βοήθεια, για να βγει από τη δυσάρεστη θέση και να προστατέψει τα όποια κεκτημένα του.
Οι φιλόσοφοι - άγιοι Άγιος Αυγουστίνος και Θωμάς Ακινάτης, καθώς και ο Εμμανουήλ Καντ ασχολήθηκαν εκτενώς με την συνήθεια αυτή του ανθρώπου να ψεύδεται διαρκώς.
Και οι τρεις τους θεωρούν απαγορευμένες όλες τις μορφές ψεύδους και εκτιμούν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες, κάτω από τις οποίες θα ήταν θεμιτό και δικαιολογημένο ένα ψέμμα.
Ο πολυσυζητημένος Γκουρτζίεφ έλεγε:
«Όταν πέθανε ο πατέρας μου, ήμουν εννέα ετών. Με φώναξε να πάω κοντά του, δίπλα από το κρεβάτι του και μου είπε: Γιε μου, δεν σου αφήνω πολλά, αλλά έχω να σου πω κάτι, που μου είπε ο πατέρας μου, όταν πέθαινε. Με βοήθησε τρομερά. Ήταν ο θησαυρός μου. Δεν έχεις μεγαλώσει ακόμη και μπορεί να μη το καταλάβεις, αλλά κράτησε το, να το θυμάσαι. Μια μέρα θα μεγαλώσεις, και τότε μπορεί να το καταλάβεις. Αυτό είναι ένα κλειδί, που ξεκλειδώνει τις πόρτες των μεγάλων θησαυρών.»
Και συνεχίζοντας, ο πατέρας του τού είπε κάτι πολύ απλό: «Όταν κάποιος σε προσβάλλει, γιε μου, πες του ότι θα διαλογισθείς πάνω σ' αυτό για 24 ώρες, και μετά θα έλθεις και θα του απαντήσεις.»
0 Γκουρτζίεφ πολύ αργότερα ανακάλυψε ότι αυτά τα λόγια ήταν πράγματι ένα σπουδαίο κλειδί.
Και εξήγησε: «Αν σε πουν βλάκα, διαλογίσου πάνω σ' αυτό για 24 ώρες, και αν ο άνθρωπος που σε πρόσβαλε είχε δίκιο, πήγαινε και πες του: Κύριε, σας ευχαριστώ, είχατε δίκιο. Είμαι βλάκας.
Μπορεί όμως να διαλογισθείς για 24 ώρες, και να φθάσεις στο συμπέρασμα ότι αυτό που ειπώθηκε είναι λάθος, είναι ψέμμα. Αν όμως κάτι είναι ψέμμα, τότε γιατί να αμυνθείς;
Οπότε, μη πας να του πεις πως ήταν ψέμμα. Το ψέμμα είναι ψέμμα, οπότε γιατί να ασχολείσαι μ' αυτό;»
Τελικά το πολύπλοκο της έννοιας του ”ψεύδεσθαι” είναι σαφές και πάνω από κάθε αμφισβήτηση.
Χαρακτηριστική είναι η γνωστή σοφιστεία "αυτή η φράση είναι ψευδής”, η οποία από μόνη της αποτελεί ένα λογικό παράδοξο, αδιαμφισβήτητο γνώρισμα της ευφυίας των αρχαίων Ελλήνων.
Συμπερασματικά, αυτό που δίδασκαν οι αρχαίοι και διατύπωσε επιγραμματικά με υπέροχο τρόπο στον 20ό αιώνα ο Αλμπέρ Καμύ, είναι πέρα για πέρα ισχυρό: Μόνο αυτός που μπορεί να ζει την ζωή του, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να λέει ψέμματα, είναι ελεύθερος...
(Παροιμία των Ασσυρίων).
Εκείνος που είναι πρόθυμος να δίνει όρκους, είναι έτοιμος και να λέει ψέμματα.
(Παροιμία των Άγγλων).
Η αλήθεια υπάρχει. Το ψέμα πρέπει να εφευρεθεί.
(Παροιμία των Κινέζων).
------------
Οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι είναι πρόθυμοι να πουν ψέμματα, έχουν άμεση σχέση και εστιάζονται στο άτομο τους.
Το κύριο μέλημά τους, που τους οδηγεί στην τακτική της παραπλάνησης, είναι η προστασία της εικόνας και της αξίας (υπαρκτής ή ανύπαρκτης) του ατόμου τους, καθώς επίσης και της αυτοεκτίμησης τους.
Η συγκριτικά καλλίτερη απόδοση του άλλου, μειώνει τη δημόσια εικόνα τού ψευδόμενου και τις υπάρχουσες γι' αυτόν δημόσιες εντυπώσεις.
Ταυτόχρονα, στον εσωτερικό του κόσμο, η καλλίτερη απόδοση του άλλου απειλεί άμεσα την αυτοεκτίμηση του.
Το ψέμμα λοιπόν έρχεται ως βοήθεια, για να βγει από τη δυσάρεστη θέση και να προστατέψει τα όποια κεκτημένα του.
Οι φιλόσοφοι - άγιοι Άγιος Αυγουστίνος και Θωμάς Ακινάτης, καθώς και ο Εμμανουήλ Καντ ασχολήθηκαν εκτενώς με την συνήθεια αυτή του ανθρώπου να ψεύδεται διαρκώς.
Και οι τρεις τους θεωρούν απαγορευμένες όλες τις μορφές ψεύδους και εκτιμούν ότι δεν υπάρχουν συνθήκες, κάτω από τις οποίες θα ήταν θεμιτό και δικαιολογημένο ένα ψέμμα.
Ο πολυσυζητημένος Γκουρτζίεφ έλεγε:
«Όταν πέθανε ο πατέρας μου, ήμουν εννέα ετών. Με φώναξε να πάω κοντά του, δίπλα από το κρεβάτι του και μου είπε: Γιε μου, δεν σου αφήνω πολλά, αλλά έχω να σου πω κάτι, που μου είπε ο πατέρας μου, όταν πέθαινε. Με βοήθησε τρομερά. Ήταν ο θησαυρός μου. Δεν έχεις μεγαλώσει ακόμη και μπορεί να μη το καταλάβεις, αλλά κράτησε το, να το θυμάσαι. Μια μέρα θα μεγαλώσεις, και τότε μπορεί να το καταλάβεις. Αυτό είναι ένα κλειδί, που ξεκλειδώνει τις πόρτες των μεγάλων θησαυρών.»
Και συνεχίζοντας, ο πατέρας του τού είπε κάτι πολύ απλό: «Όταν κάποιος σε προσβάλλει, γιε μου, πες του ότι θα διαλογισθείς πάνω σ' αυτό για 24 ώρες, και μετά θα έλθεις και θα του απαντήσεις.»
0 Γκουρτζίεφ πολύ αργότερα ανακάλυψε ότι αυτά τα λόγια ήταν πράγματι ένα σπουδαίο κλειδί.
Και εξήγησε: «Αν σε πουν βλάκα, διαλογίσου πάνω σ' αυτό για 24 ώρες, και αν ο άνθρωπος που σε πρόσβαλε είχε δίκιο, πήγαινε και πες του: Κύριε, σας ευχαριστώ, είχατε δίκιο. Είμαι βλάκας.
Μπορεί όμως να διαλογισθείς για 24 ώρες, και να φθάσεις στο συμπέρασμα ότι αυτό που ειπώθηκε είναι λάθος, είναι ψέμμα. Αν όμως κάτι είναι ψέμμα, τότε γιατί να αμυνθείς;
Οπότε, μη πας να του πεις πως ήταν ψέμμα. Το ψέμμα είναι ψέμμα, οπότε γιατί να ασχολείσαι μ' αυτό;»
Τελικά το πολύπλοκο της έννοιας του ”ψεύδεσθαι” είναι σαφές και πάνω από κάθε αμφισβήτηση.
Χαρακτηριστική είναι η γνωστή σοφιστεία "αυτή η φράση είναι ψευδής”, η οποία από μόνη της αποτελεί ένα λογικό παράδοξο, αδιαμφισβήτητο γνώρισμα της ευφυίας των αρχαίων Ελλήνων.
Συμπερασματικά, αυτό που δίδασκαν οι αρχαίοι και διατύπωσε επιγραμματικά με υπέροχο τρόπο στον 20ό αιώνα ο Αλμπέρ Καμύ, είναι πέρα για πέρα ισχυρό: Μόνο αυτός που μπορεί να ζει την ζωή του, χωρίς να είναι υποχρεωμένος να λέει ψέμματα, είναι ελεύθερος...
Το ψεύδεσθαι - παρά την πολυπλοκότητα της έννοιας του, με την οποία συμφωνώ- είναι η εύκολη διαδρομή.
ΑπάντησηΔιαγραφήΤο καλύτερο του άλλου γίνεται εργαλείο για τη δική μας βελτίωση. Η δύκολη διαδρομή.
Αιχμηρός, όπως πάντα, ο Καμύ και ευγενής με ελευθέρωσε..
Θα ήταν τόσο ωραίο και τα πράγματα θα γινόντουσαν τόσο απλά, εάν μπορούσαν όλοι οι άνθρωποι να λένε μόνο την αλήθεια.
ΔιαγραφήΟ απωλεσθείς Παράδεισος πιστεύω ακράδαντα ότι έχει αυτή την έννοια.
Μέσα μου παραμένω παιδί και πιστεύω στον δικό μου Παράδεισο,
Διαγραφήκι είναι κι αυτή η "ελευθερία" που περιγράφει ο Καμύ που με
μαγνητίζει και μ΄οδηγεί διαρκώς να κινούμαι δίπλα στην αλήθεια.
Κι είναι όντως πολλά και οδυνηρά τα βράδυα, που παραμένουν χωρίς
αληθινό ξημέρωμα, καθώς συνεχίζω να ψάχνω αυτά τα "γιατί" και να
μην τα καταλαβαίνω.
Και όσο κι αν πιστεύω τον άνθρωπο, δεν παύω να αναρωτιέμαι για τη δική μου λύτρωση, περισσότερο από αυτή του ψεύτη. Γιατί συχνά το ψέμα εκτός από απορίες, ερωτηματικά και "γιατί" γεννά πόνο. Τεράστιο. Κι αυτόν τον πόνο δεν έχει κανένας δικαίωμα να τον "προσφέρει" σ΄εναν άλλο άνθρωπο.
Ο Μαξίμ Γκόρκι (ο διασημότερος λογοτεχνικός εκπρόσωπος του κάποτε υπαρκτού σοσιαλισμού) προσέγγισε το ψέμμα με μια διαφορετική, φιλάνθρωπη, ματιά, χωρίς όμως στο βάθος και αυτός να δικαιολογεί τον ψεύτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίχε πει, πως πρέπει πάντα να πιστεύεις τον άνθρωπο. Αν και βλέπεις ότι λέει ψέμματα, άκουσε τον και προσπάθησε να καταλάβεις, γιατί το κάνει.
Λατρεύω τον Γκόρκυ. Είναι από τους φάρους της ζωής μου.
ΑπάντησηΔιαγραφήΕίναι πολλές οι απορίες, τα ερωτηματικά, τα “γιατί”, που γεννά ένα ψέμμα.
Είναι πολλά και οδυνηρά τα βράδυα, που παραμένουν χωρίς αληθινό ξημέρωμα, καθώς ψάχναμε αυτά τα “γιατί”.
Κατ' επέκταση, η λύτρωση για τον ψεύτη είναι πολύ δύσκολη.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.
ΑπάντησηΔιαγραφή...η όπως θα λέγαμε .."....μια μέρα θα πω τόσα ψέματα, που η αλήθεια θα κακιώσει και θα μου επιστρέψει ρέστα σε ίδιο νόμισμα ..."χαχα
ΑπάντησηΔιαγραφήκι όμως λέμε , σχεδόν όλοι, μικρά , μεγάλα, ανώδυνα η επώδυνα, διαδραστικά η καθαρά υποκειμενικά ...τα λέμε, κάποτε και δίχως να το αντιλαμβανόμαστε, γιατί αν συνηθίσεις τελικά σε αυτά , ακυρώνεται αναπόφευκτα κάποια στιγμή η αίσθηση της αλήθειας, παύει η αντίληψη της διαχωριστικής γραμμής ανάμεσα σε αλήθεια και ψέμα ...η και επίγνωση της όποιας στρέβλωσης της αλήθειας σε τραβηγμένες περιπτώσεις...
Κι εδώ η διάκριση , είμαι μάλλον ο βαθμός και το ποσοστό και τελικά η αιτία...και το αποτέλεσμα . Αλλά πάλι αναρωτιέμαι, τι νόημα θα είχε ακόμα κι ένα καλό αποτέλεσμα , με ένα ψέμα -ακόμη και ανώδυνο (αλλά για ποιον , είναι τελικά ανώδυνο, για τη δική μας κρίση , η για των άλλων..) να υποβόσκει και μάλιστα να μην μπορείς και να το παραβλέψεις στα σοκάκια μιας επιμελούς ...λησμονιάς !!!
Η επιλογή και μόνο ενός ψέματος , είναι μια διαδικασία απόλυτα δομημένη μέσα σε αυτόν που το επιλέγει. Κάτι σαν μια οικειοθελής και στρατηγική αναίρεση , αυτού που αντικειμενικά είναι αλήθεια , η αυτός υποκειμενικά θεωρεί αλήθεια ...
Για αυτό έχω μια καλή θεωρία για τη λέξη ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ...που όσο άσχετη κι αν ακούγεται σε τούτο το υπέροχο κείμενο , εγώ η θαλασσινή Κρητικιά , ένα ξέρω και με αυτό θα κλείσω....
Η μεγαλύτερη ελευθερία τ' αθρώπου (και δική μου..) είναι να μην είναι χρεωμένος με κανένα ψέμα , έστω με κανένα που να το κατανοεί και να το γνωρίζει ο ίδιος πως είναι ψέμα και πως το έχει επεξεργαστεί μέσα του με τον όποιο σκοπό (ακόμα κι αν γίνεται κάποτε δυσάρεστος μέσα από την αλήθεια ..)
Μεγάλο, μικρό, αθώο η περίπλοκο....το πρώτο που δείχνει , ένα ψέμα , είναι η -μετά σκέψεως η μη- άρνηση του ίδιου του εγώ μας , είτε της συμπεριφοράς , είτε των σκέψεων , είτε των προθέσεων μας...είτε των έργω και ημερών μας..
Γι αυτό και μια συγνώμη για ένα ψέμα , δεν θα έχει ποτέ σημασία , αφού θα έχει ήδη αποκαθηλώσει τον υπόλογο σε αυτό..
Αριστουργηματική η γραφή σου ...
...Αυτό το blog χωρά άψογα σε βιβλιοδεσία ...Τέλειος και ο Πινόκιο..λατρεία από τα παιδικά χρόνια..(θαρρώ τότε σκέφτηκα πρώτη φορά , πόσο άσχημη μπορεί να γίνει η "εικόνα' ενός ψεύδους..μικρού η μεγάλου-που ποτέ δεν βρίσκει ζητιανεύοντας ουσιαστικό "συγνώμη")
Τι? Ψέματα?
Όχι , δεν λέω...είμαι ελεύθερη...!!!
Γράφε Ιόλη , γιατί γράφεις όμορφα...και στο έχω ήδη πει!!! Η παρουσία σου λείπει από εδώ ...
Εκ μέρους της Ιόλης:
ΔιαγραφήΕυαγγελία, εξ όσων φαίνονται από το ωραίο σχόλιό σου, έχεις εντρυφήσει στο ζήτημα-κοινωνική μάστιγα τού ψεύδους.
Μερικές φορές ένα δήθεν αθώο ή μικρό ψέμμα μπορεί να οδηγήσει σε μια μεγάλη καταστροφή.
Περαιτέρω, ένας από τους πιο σημαντικούς δείκτες τής ανεντιμότητας και τής άρθρωσης ψευδούς λόγου είναι οι αλλαγές στην συμπεριφορά.
Μπορούμε να ανακαλύψουμε, αν κρύβεται ψέμμα στην ιστορία που μας λέει κάποιος, παρατηρώντας τις αλλαγές στον τρόπο αντίδρασής του.
Αν από ήρεμος γίνεται υπερκινητικός ή ανήσυχος, αν αντιδρά διαφορετικά και περίεργα σε σχέση με την συνήθη συμπεριφορά του, τότε μπροστά μας έχομε ένα εν ενεργεία ψεύτη.
Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια. Εγώ έπεσα θύμα μπλοκαρίσματος από κάποιο παιδάκι, που οι συγκυρίες το έκαναν ένα από τους πολλούς διαχειριστές τής Γκουγκλ, και δεν σκοπεύω να θυσιάσω την σοβαρότητά μου, προσπαθώντας να αποδείξω ότι δεν είμαι ελέφας.